ضرورت استقرار نظام محاسبه بهای تمام شده و بودجه‌ریزی در شرکت‌ها

درMarketing Mix از چهار مولفه قیمت، محصول، مکان و تبلیغات به‌عنوان عوامل کلیدی در موفقیت کسب‌وکار در بازارهای رقابتی نام برده می‌شود. بسیاری از شرکت‌ها برای تعیین قیمت کالاها یا خدماتی که عرضه می‌کنند با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌شوند. اگر قیمت پایین باشد، میزان سودآوری کاهش می‌یابد و در نهایت کسب‌وکار متضرر می‌شود و چنانچه قیمت بالاتر از حد معمول باشد، مشتریان تمایلی به خرید نخواهندداشت.
از همین‌رو، استقرار نظام محاسبه بهای تمام شده و بودجه‌ریزی در شرکت‌ها ضرورتی اساسی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

منظور از نظام محاسبه بهای تمام شده چیست؟

توانایی پیش‌بینی و کنترل هزینه‌ها، امری مهم و کلیدی در هر کسب و کاری محسوب می‌شود. اگر فرایندهای تولیدی به‌طور دقیق ردیابی و به‌لحاظ میزان هزینه‌ ارزیابی نشوند، حاشیه سود را تحت تاثیر قرار می‌دهند. نظام محاسبه بهای تمام شده تلاش دارد تا با سازماندهی و ردیابی تمام هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، بینش بهتری به مدیران برای بودجه‌ریزی، افزایش کارایی و در نهایت سودآوری بیشتر ارائه دهد.
در محاسبه بهای تمام شده، کل هزینه‌های یک شرکت برای تولید یک واحد از محصول یا خدمت در نظر گرفته می‌شود. در حقیقت، این شیوه نوعی حسابداری مدیریت است که در آن تمامی هزینه‌های متغیر و ثابت در نظر گرفته می‌شوند. ایجاد نظام محاسبه بهای تمام شده در هر کسب‌وکاری به مدیران کمک می‌کند تا محصولات سودآور را شناسایی کرده و در برنامه‌ریزی استراتژیک با توجه به هزینه‌های شناسایی شده برای تولید، اقدامات ضروری را انجام دهند.

چرا باید به دنبال پیاده‌سازی نظام محاسبه بهای تمام شده در شرکت ها باشیم؟

امروزه در اکثر زمینه‌ها با بازارهای رقابتی روبه‌رو هستیم که تعیین قیمت مناسب در آن‌ها یکی از علل مهم برای موفقیت برندها است. اگر در سازمانی، نظام محاسبه بهای تمام شده و بودجه‌ریزی طراحی شود، با کمک داده‌های دقیق امکان تعیین قیمت مناسب وجود خواهد داشت. تعیین قیمت درست برای کالاها یا خدمات موجب می‌شود تا شرکت از ظرفیت کافی برای پوشش هزینه‌های تولید برخوردار شود و به حاشیه سود معقولی برسد.
افزایش یا کاهش قیمت، لبه تیغ برای کسب‌وکارها به شمار می‌آید، زیرا با کاهش قیمت، احتمال زیان‌ده شدن فعالیت وجود دارد و با افزایش بهای محصول، مشتریان ناراضی می‌شوند. لذا طراحی نظام محاسبه‌ی بهای تمام شده و بودجه‌ریزی در بنگاه‌های اقتصادی به مدیران کمک می‌کند تا هزینه‌یابی و کنترل آن‌ها را به‌خوبی انجام دهند.

اهداف نظام محاسبه بهای تمام شده

محاسبه بهای تمام شده جزئیات زیادی را از وضعیت استراتژیک یک کسب‌وکار، مسیر طی شده و مسیر پیشِ‌رو نشان می‌دهد:
1. بودجه‌ریزی: محاسبه بهای تمام شده نقش مهمی در تنظیم بودجه دارد. با آنالیز هزینه‌های واقعی، کسب‌وکار به ارزیابی دقیق‌تری از بودجه مورد نیاز در آینده خواهد رسید.
2. کارایی: با حسابداری بهای تمام شده‌ی محصول، کارایی نیروی انسانی افزایش می‌یابد. استفاده درست از منابع (مواد اولیه، ماشین‌آلات، نیروی انسانی مالی و . . . ) باعث کاهش هزینه‌ها و بهبود بهره‌وری خواهد شد.
3. سودآوری: عدم پیش‌بینی صحیح هزینه‌ها موجب کاهش سودآوری و حتی ایجاد زیان خواهد شد. محاسبه‌ی بهای تمام شده تا حدود زیادی گلوگاه‌ها و نقاط بحرانی را به مدیران معرفی می‌کند.

سخن پایانی

محاسبه‌ی بهای تمام شده‌ی محصولات (کالاها / خدمات / فعالیت‌ها/ پروژه‌ها/ . . .) در کسب‌وکارهای گوناگون، فرایندی پیچیده‌ و مستلزم همگرائی و تعامل مستمر حوزه‌های عملیاتی مختلف (تولیدو تجهیزات، انبار، بازرگانی، مالی و . . . ) با مدیریت از یکسو و تولید و ارائه‌ی اطلاعات صحبی و به‌موقع توسط واحدهای عملیاتی متعدد از سوی دیگر است، خاصه آن‌که محاسبات و برآوردهای اشتباه، باعث تصمیم‌گیری‌های نادرست می‌شود. تنها با بهره‌گیری از راهکار جامع مبتنی بر فناوری اطلاعات و استقرار سیستم های یکپارچه اطلاعات مدیریت است که شناسایی تمامی عوامل هزینه‌ای (هزینه‌یابی سیستمی)، ممکن می‌شود و خطای اطلاعاتی و عملیاتی در محاسبه‌ی بهای تمام شده‌ی مرحله‌ای و نهائی بطور چشمگیری کاهش می‌یابد.
گروه رایورز با ارائه‌ی انواع راهکارهای نرم‌افزاری تخصصی برای واحدهای تولیدی و صنعتی متنوع، بنگاه‌های تجاری و خدماتی، فعالیت‌های عمرانی، پیمانکاری و پروژه محور، امکان محاسبه بهای تمام شده برای محصولات و خدمات آنها رافراهم آورده است. از شما دعوت می‌کنیم از همین امروز محصولات رایورز را برای مدیریت بهتر کسب‌وکار خود بکار بگیرید.